همه چیز درباره چرخ خیاطی

چرخ خیاطی یکی از لوازم ضروری منزل است. یادگیری خیاطی بسیار ساده است. با فراگیری اصول اولیه خیاطی می توانید به فکر یک مزون خانگی باشید. قبل از انتخاب و خرید چرخ خیاطی باید به نکاتی توجه کنید.

انواع چرخ خیاطی

چرخ‌های خیاطی بر اساس کاربرد به دو دسته صنعتی و خانگی دسته‌بندی می‌شوند. چرخ خیاطی صنعتی چرخ‌هایی تخصصی هستند و هر دستگاه چرخ خیاطی مخصوص یک کار است. برخی از چرخ‌های صنعتی فقط راسته‌دوزی می‌کنند و برخی دیگر برای زیگزاگ مناسب هستند. چرخ خیاطی خانگی بیشتر برای دوخت با حجم پایین استفاده می‌شود؛ مانند دوخت درز و شکاف لباس یا دوخت پارچه‌هایی که ضخامتشان کم است.

تفاوت انواع چرخ خیاطی صنعتی و خانگی

چرخ خیاطی خانگی بیشتر برای علاقمندان به خیاطی مناسب است. دوخت لباس یا کارهای سبک دوخت‌ودوز منزل مانند دوخت پرده یا درز شکافته شده براحتی با انواع چرخ خیاطی خانگی قابل انجام است. اما چرخ‌های صنعتی مناسب دوخت‌های سنگین و در حجم بالاست و معمولا در محیط کارگاهی از آنها استفاده می‌شود. این چرخ ها به دلیل اینکه باید دوخت و دوزهای کاملا حرفه‌ای انجام دهند، قطعات و موتور آنها بسیار محکم و بادوام هستند.

چرخ خیاطی دارای صفحه کار تخت (Flat-bed)

این نوع چرخ خیاطی دارای میل‌سوزن بلند و بسیار شبیه نوع استفاده شده در چرخ‌های خیاطی خانگی است. از این نوع چرخ در کارگاه‌های خیاطی برای دوختن دو تکه پارچه مسطح و دوخت های آسان‌ استفاده می‌شود.

چرخ خیاطی دارای صفحه کار استوانه‌ای (Cylinder Bed)

صفحه کار این چرخ دقیقا برعکس مدل مسطح آن و به شکل استوانه است. آنها مجهز به استوانه‌ای باریک و افقی هستند و پارچه، هنگام دوخت، دور آن قرار می‌گیرد. قطر این استوانه در چرخ‌های مختلف معمولا فرق می‌کند و از 5 تا 16 سانتی‌متر متغیر است. از این نوع چرخ‌های خیاطی برای دوخت کفش هم استفاده می‌شود. این نوع چرخ خیاطی درون میز خیاطی که به یک موتور خارجی مجهز است، قرار می‌گیرد. این چرخ‌ها دارای ستونی عمودی هستند که روی صفحه کار تخت چرخ قرار دارد و طول آن از 10 تا 45 سانتی‌متر متغیر است. ماسوره‌، ماکو و پارچه پیش‌بر این چرخ درون این ستون عمودی قرار داد. این نوع چرخ مناسب متصل کردن علائم و نشانه‌ها روی لباس‌ها، دوخت چکمه و دستکش است.

چرخ خیاطی بدون دسته

این نوع چرخ، چندان رایج نیست و موقع دوخت، پارچه باید در امتداد محور ستون افقی قرار گیرد. این چرخ برای دوخت‌ودوز آستین‌ها و سرشانه‌های بدون درز مناسب است.

انواع چرخ خیاطی خانگی

چرخ‌های خیاطی خانگی برای استفاده در خانه و البته شخصی‌دوزی و در حجم کم تولید می شوند. از نظر عملکرد در ۳ نوع دستی، الکتریکی، کامیپوتری تولید می شوند.

چرخ خیاطی دستی

چرخ خیاطی دستی، قدیمی‌ترین نوع چرخ‌ خیاطی است. این نوع چرخ برای حرکت، به نیروی الکتریکی نیاز ندارد و با انرژی مکانیکی و به وسیله به گردش درآوردن دسته چرخ خیاطی والبته در برخی از مدل‌ها پدال پایی، کار می‌کند. بدنه این نوع چرخ از فلزات تولید می‌شود و توانایی دوخت هر نوع جنس پارچه از ظریف تا ضخیم را دارند.

چرخ خیاطی برقی

چرخ خیاطی برقی دارای موتور است. این موتور سوزن چرخ را به حرکت درمی آورد. این چرخ‌ها پدال پایی برقی دارند و سرعت حرکت سوزن را با فشار دادن پدال پایی برقی می‌توان کنترل کرد. با استفاده از این نوع چرخ خیاطی برقی، کاربر می‌تواند با هر دو دست پارچه را بگیرد. روی این چرخ‌ها، صفحه مدرجی قرار دارد که با آن می‌توان انواع دوخت و طول کوک‌ها را تنظیم کرد. برخی از چرخ‌های خیاطی برقی به نخ‌قطع‌کن خودکار و جادکمه‌سوراخ‌کن خودکار مجهز هستند. با این چرخ می‌توان از انواع و اقسام پارچه‌ها برای دوخت لباس استفاده کرد. همچنین کیفیت دوخت با این نوع چرخ‌ها بالاست.

چرخ خیاطی کامپیوتری

این نوع چرخ خیاطی مناسب افراد حرفه‌ای است که دوخت‌های پیشرفته انجام می‌دهند. این چرخ‌ها صفحه مدرج و دکمه‌ و شستی ندارند. آنها مجهز به صفحه نمایش LED یا LCD یا صفحه لمسی بزرگ هستند. نوع کوک‌های دوخته شده با این چرخ خیاطی، قابل برنامه‌ریزی است. صدها مدل کوک و دوخت را می‌توان در این نوع چرخ خیاطی ذخیره کرد. حتی هر دوختی را که با آن انجام دهید، می‌توانید ذخیره کنید تا در صورت لزوم از آن دوباره استفاده کنید. طرح‌های متنوع گلدوزی را هم می‌توانید با این چرخ خیاطی انجام دهید. چرخ‌های خیاطی کامپیوتری پورت‌های USB دارند و کاربر می‌تواند با استفاده از کامپیوتر طرح‌های دوخت مورد نظر خود را آماده و به حافظه چرخ خیاطی منتقل کند و بدین ترتیب الگوهای دوخت را شخصی‌سازی کند.

انواع چرخ خیاطی با ویژگی‌های خاص

علاوه بر چرخ‌های خیاطی صنعتی و خانگی چرخ‌های خیاطی دیگری هم تولید شد‌ه‌اند که ویژگی و کاربردهای خاص دارند.

چرخ خیاطی سردوز (Overlock)

این نوع چرخ خیاطی، برای دوخت کناره‌های پارچه به منظور پیشگیری از بیرون زدگی نخ و مرتب بودن کناره‌های لباس استفاده می‌شود. در برخی از انواع این چرخ خیاطی هنگام دوخت، لبه‌های پارچه به طور خودکار برش می‌خورند و به همین دلیل لبه‌ها و درزهای ضخیم پارچه‌ها به سرعت و آسان دوخته می‌شوند. سرعت این چرخ‌ها بسیار بالا و از 1000 تا 9000 دور در دقیقه متغیر است. در این چرخ خیاطی از 2 تا 9 دوک نخ به طور همزمان استفاده می‌شود و برای زدن کوک‌ها به چندین سوزن نیاز است. چرخ‌های سردوز بیشتر در کارهای صنعتی استفاده می‌شوند اما مصارف خانگی بسیاری هم دارند.

چرخ خیاطی با قابلیت گلدوزی

بسیاری از چرخ‌های خیاطی به امکاناتی چون گلدوزی هم مجهز هستند. اما چرخ خیاطی مخصوص این کار هم در بازار چرخ‌های خیاطی وجود دارد. با کمک این چرخ‌ها که اغلب از نوع کامپیوتری هستند، می‌توان بهترین طرح‌های گلدوزی را با سرعت بسیار بالا دوخت. در حافظه چرخ‌های خیاطی گلدوزی کامپیوتری می‌توان طرح‌ها و الگوهای متفاوتی ذخیره کرد و هر زمان لازم بود، طرح دلخواه خود را روی پارچه و لباس گلدوزی کرد.

چرخ‌های خیاطی جادکمه زن

اگرچه بیشتر چرخ‌های خیاطی امکان جادکمه زدن دارند، اما چرخ‌هایی تولید شده که منحصرا مخصوص جادکمه زدن هستند. این چرخ‌های خیاطی طرح‌های مختلفی برای جادکمه زدن دارند.

چرخ خیاطی دو سوزنه

این نوع چرخ خیاطی دارای دو ماکو و سوزن است و برای دوخت‌های تزئینی به کار می‌رود. هنگام دوخت با این چرخ خیاطی، دو ردیف از کوک نخ روی پارچه کنار هم قرار می‌گیرد.

چرخ خیاطی دکمه دوز

این چرخ‌های خیاطی فقط برای دوختن دکمه‌ها به لباس تولید شده‌اند. این چرخ ها بیشتر در محیط‌های کارگاهی دوخت لباس کاربرد دارد.

چرخ خیاطی قابل حمل

این نوع چرخ خیاطی کوچک است و با باتری کار می‌کند و بهترین وسیله برای مسافرت است. با این چرخ‌های خیاطی در سفر، درزهای شکافته شده لباس‌تان را به جای استفاده از سوزن و نخ، بدوزید. یا وقتی در مهمانی‌هایی مانند جشن تولد هستید، می‌توانید با استفاده از این نوع چرخ، تزئینات مورد نظرتان را آماده کنید. در واقع چرخ‌های خیاطی قابل حمل، بیشتر برای دوخت و دوزهای ساده در شرایط اورژانسی مناسب هستند.

ماکو چرخ خیاطی

ماکو دارای دو نوع گرد و دراز است. ماکو چرخ خیاطی گرد بدون ارتعاش و سر و صدا است. چرخ های ماکو دراز ارتعاش زیادی دارند. محل قرارگیری ماکو باید بگونه ای باشد که برای تمیز کردن آن نیاز به برگرداندن و کج کردن چرخ خیاطی نباشد.

دوخت انواع پارچه

چرخ خیاطی باید پایه فشاردهنده قوی داشته باشد. این اهرم برای دوخت انواع پارچه های ضخیم و درزهای کلفت و نازک مناسب است.

چرخ خیاطی با قابلیت سوزن پایین

این نوع چرخ به کاربر توانایی انتخاب موقعیت سوزن را می دهد. این ویژگی برای دوخت انواع مختلف پارچه کاربرد دارد.

سوزن نخ کن اتوماتیک

چرخ خیاطی دارای سوزن نخ کن اتوماتیک بدون نیاز به دست سوزن را نخ می کند. سوزن نخ کن اتوماتیک یک قلاب و عملکرد جهشی دارد.

جا دکمه زن یک مرحله ای

یک چرخ خیاطی مجهز به جا دکمه زن یک مرحله ای بدون نیاز به دستگاه دیگر جا دکمه را ایجاد می کند.

تنظیم کشش نخ

قابلیت تنظیم کشش نخ به منظور تنظیم میزان کشش نخ برای جلوگیری از پارگی نخ است. فشار نخ طبق شماره هائی که روی دستگاه نقش شده بدون پاره شدن نخ کم و زیاد می شود.

برنامه های دوخت متنوع

تنوع دوخت علاوه بر دوخت مستقیم و منظم، دوخت های زیگزاگی با عرض و طول های متفاوت را نیز در اختیار کاربر قرار می دهد. چرخ خیاطی با کیفیت باید حداقل دارای سه نوع دوخت باشند. دوخت مستقیم، کوک زیگزاگ، دوخت دکمه، و کوک چپ و راست برای ثابت کردن هر کوک در آغاز و پایان درز . چرخ های جدید زیگزاگ و دو سوزنی برای دوختن جا دکمه، تور دوزی، حاشیه دوزی، دوختن روبان و طرح های آپلیکه، پنبه دوزی، سجاف های گرد و کارهای تعمیری مختلف مناسب هستند.

نگهدارنده قابل تنظیم

پرسرفوت قابلیت کنترل میزان تنگی پارچه را با تنظیم پایه چرخ در اختیار کاربر قرار می دهد. دوخت زیپ، طناب و اتصال دو پارچه به هم نیاز به پرسرفوت قابل تنظیم دارد.

بازوی آزاد

برای دوخت سر آستین ها و پاکتی از بازوی آزاد در چرخ خیاطی ها استفاده می شود.

بالابرنده قرقره

قرقره در زیر صفحه سوزن چرخ خیاطی قرار دارد و دوخت زیرین پارچه را انجام می دهد. بالابرنده قرقره کار با دستگاه را آسان می کند.